Auteur Topic: Oncocyclus Irissen in Vlaanderen  (gelezen 15758 keer)

Freddy Vleugels

  • Rotsplantfanaat
  • Junior
  • **
  • Berichten: 159
  • Geslacht: Man
Oncocyclus Irissen in Vlaanderen
« Gepost op: 6 november 2010, 22:46:35 »
Op de lezingendag (6 nov.) werd door Arthur Nicholls een aantal prachtige oncocyclus irissen getoond. Het zijn niet de gemakkelijkste planten maar af en toe lukt men er in om er ééntje (meermaals) te laten overwinteren. Op de foto's ziet u Iris iberica ssp. elegantissima, ook getoond door Arthur, in bloei in mijn tuin waar hij jaarrond in de volle grond staat. Het is één van de "gemakkelijkere" soorten aangezien het één van de meest winterharde is daar hij voorkomt in de hogergelegen bergsteppen. In cultuur moet hij vanaf de nazomer wel beschermd worden tegen de regen en natuurlijk vereist hij een zonnige standplaats.

« Laatst bewerkt op: 11 november 2010, 16:45:56 door Luc Gilgemyn »

Freddy Vleugels

  • Rotsplantfanaat
  • Junior
  • **
  • Berichten: 159
  • Geslacht: Man
Re:Iris
« Reactie #1 Gepost op: 6 november 2010, 22:50:19 »
Iris iberica ssp. elegantissima, nu in close up (was foto bij vorig bericht vergeten mee te sturen, sorry)!

Frankie Wulleman

  • Rotsplantfanaat
  • Superposter
  • ******
  • Berichten: 16430
  • Geslacht: Man
  • Alpinelover
Re:Iris
« Reactie #2 Gepost op: 7 november 2010, 00:26:42 »
Da's nogmaals watertanden, Freddy  :P. Dus het lukt jou om die gewoon buiten te kweken. Wonderbaarlijk.
Lichtervelde, West-Vlaanderen

Jozef Lemmens

  • Rotsplantfanaat
  • Senior poster
  • ****
  • Berichten: 506
    • Alpines, the Gems of the Mountains
Re:Iris
« Reactie #3 Gepost op: 7 november 2010, 09:09:28 »
Freddy, zijn er dan soorten die niet winterhard zijn en dan bedoel ik dat ze vorstvrij dienen te overwinteren.
Jozef Lemmens - Leuven -  Androsace World   -  Alpines, the Gems of the Mountains

Kris De Raeymaeker

  • Rotsplantfanaat
  • Superposter
  • ******
  • Berichten: 15383
  • Geslacht: Man
  • erevoorzitter VRV met rotsvast geloof in bergflora
Re:Iris
« Reactie #4 Gepost op: 7 november 2010, 17:51:37 »
Op de lezingendag (6 nov.) werd door Arthur Nicholls een aantal prachtige oncocyclus irissen getoond. Het zijn niet de gemakkelijkste planten maar af en toe lukt men er in om er ééntje (meermaals) te laten overwinteren. Op de foto's ziet u Iris iberica ssp. elegantissima, ook getoond door Arthur, in bloei in mijn tuin waar hij jaarrond in de volle grond staat. Het is één van de "gemakkelijkere" soorten aangezien het één van de meest winterharde is daar hij voorkomt in de hogergelegen bergsteppen. In cultuur moet hij vanaf de nazomer wel beschermd worden tegen de regen en natuurlijk vereist hij een zonnige standplaats.

Jawadde Freddy ,schitterende resultaten!.Ik sta er steeds meer van te kijken hoeveel specialisten er in Vlaanderen wel rondlopen!
Ik heb deze plant ook aangeschaft dit voorjaar maar hij verblijft in mijn kas.Als ik hem onlangs heb verplant heb ik een klein stukje afgenomen en appart opgepot. Ik zou daar in een later stadium ook eens kunnen mee experimenteren?
Ik neem aan dat jij het grondmengsel ter plaatse heb aangepast ?   
"zelfs de waarheid is zeer vaak maar perceptie "
"de kleinste planten maakten reeds de grootste vrienden "

Luc Gilgemyn

  • Algemene moderator
  • Superposter
  • *****
  • Berichten: 16733
  • Geslacht: Man
    • Vlaamse Rotsplanten Vereniging
Re:Iris
« Reactie #5 Gepost op: 7 november 2010, 21:07:57 »
Petje af Freddy !   :o :o
Het is zeker een krachttoer om die schoonheid hier, in ons klimaat, in bloei te krijgen !  Formidabel !!
Volgend jaar probeer ik dit ook !  ;)
Harelbeke-West-Vlaanderen

Freddy Vleugels

  • Rotsplantfanaat
  • Junior
  • **
  • Berichten: 159
  • Geslacht: Man
Re:Iris
« Reactie #6 Gepost op: 8 november 2010, 20:05:27 »
(Jef) Algemeen kan men stellen dat de soorten uit Iran en Turkije o.a. voorkomend op de heuvels rond de berg Ararat (herinner u de voordracht van Arthur Nicholls) vrij winterhard zijn omdat ze zoals aangehaald groeien in hogergelegen droge stenige berggraslanden. De soorten uit o.a. Israël, Libanon, Syrië en Jordanië zijn wel vorstgevoelig en kan men bij ons alleen in een kas (proberen te) kweken. Wel dient gezegd dat de oncocyclus irissen géén gemakkelijke planten zijn en daarom doorgaans allemaal in pot en in kas worden gekweekt. De wortelgroei (oncocyclus irissen hebben een wortelstok) begint in de herfst maar het is wel zo dat de grond in de natuur nog vaak droog is als de winterkoude begint (vandaar beschutten tegen de neerslag vanaf de nazomer tot in het voorjaar). De echte groeiperiode is in de lente. De bloei in mei/juni.
(Kris) In de natuur varieert de bodem waarin ze groeien van zware klei tot lichte 'vulkanische' zandbodems. Zelf kweek ik ze buiten in een zeer doorlatend mengsel waarin veel vulca vermengd is en dat ietsjes kalkrijk is. Een zeer zonnige standplaats is noodzakelijk, dat spreekt voor zich.

Frankie Wulleman

  • Rotsplantfanaat
  • Superposter
  • ******
  • Berichten: 16430
  • Geslacht: Man
  • Alpinelover
Re:Iris
« Reactie #7 Gepost op: 8 november 2010, 21:17:20 »
Dus de plant moet bij buitenteelt tijdens de late herfst en winter worden afgedekt? Is een plexiplaat daarbij voldoende?
Welke is de oorspronkelijke groeiplaats van uw plant, Freddy, ik neem aan het 'koudere' Turkije en Iran?
Zijn die wortelstokken te vergelijken met die van baardirissen?
Lichtervelde, West-Vlaanderen

Freddy Vleugels

  • Rotsplantfanaat
  • Junior
  • **
  • Berichten: 159
  • Geslacht: Man
Re:Iris
« Reactie #8 Gepost op: 9 november 2010, 19:14:32 »
(Frankie)
. Mijn planten dek ik steeds af met een glasplaat (plexiplaat is ook oké natuurlijk) boven de plant waarbij het water afloopt van het glas "weg van de plant" als het ware. Het is zeer belangrijk bij het afdekken (voor de meeste planten toch, zoals oncos) dat er luchtcirculatie blijft bestaan m.a.w. de "zijkanten" moeten open blijven.
. De voorouders van de plant zijn afkomstig van oost Turkije.
. Oncos behoren tot de baardirissen en hebben dan ook een overeenkomstige wortelstok of rhizoom (zie foto)

(Kris)
. Pas gedeelde oncos zijn zeer gevoelig voor bacterierot gedurende enkele weken na het scheuren en herplanten; de infectie verschijnt soms bij het minste vocht zoals een periode van hoge luchtvochtigheid. Het delen gebeurt meestal in de nazomer.
. Goed ingegroeide pollen van oncos hebben overjarige wortels tot 40 cm diep in de grond waar ze op zoek gaan naar wat vocht tijdens de heetste maanden. Het is dan ook niet verwonderlijk dat bij het opgraven en delen van de pollen de plant er onder lijdt; het kan een paar jaar duren voor ze er zich volledig van hersteld heeft. Let erop dat je de rhizoom horizontaal plant.
. Het grootste gevaar komt, zoals voor vele planten, van virusinfecties. Onderzoek de planten daarom regelmatig en voorkom of verwijder zo snel mogelijk bladluizen.


Kris De Raeymaeker

  • Rotsplantfanaat
  • Superposter
  • ******
  • Berichten: 15383
  • Geslacht: Man
  • erevoorzitter VRV met rotsvast geloof in bergflora
Re:Iris
« Reactie #9 Gepost op: 9 november 2010, 19:34:18 »
Bedankt Freddy voor deze heel bruikbare en interessante info! Kweek jij er ook een aantal in de kas ?
Dat de wortels diep gaan heb ik al gemerkt ... ik gebruik hele diepe potten en ze gaan er nog een flink stuk door tot diep in het zandbed...
"zelfs de waarheid is zeer vaak maar perceptie "
"de kleinste planten maakten reeds de grootste vrienden "

Wim Boens

  • Rotsplantfanaat
  • Superposter
  • ******
  • Berichten: 8872
  • Geslacht: Man
    • Vlaamse Rotsplanten Vereniging
Re:Iris
« Reactie #10 Gepost op: 9 november 2010, 20:24:07 »
Heel interessant hoe je deze prachtige plant hier zo goed kan doen groeien, Freddy. Probeer ik zeker ook eens op jouw manier.

Frankie Wulleman

  • Rotsplantfanaat
  • Superposter
  • ******
  • Berichten: 16430
  • Geslacht: Man
  • Alpinelover
Re:Iris
« Reactie #11 Gepost op: 9 november 2010, 21:14:25 »
(Frankie)
. Mijn planten dek ik steeds af met een glasplaat (plexiplaat is ook oké natuurlijk) boven de plant waarbij het water afloopt van het glas "weg van de plant" als het ware. Het is zeer belangrijk bij het afdekken (voor de meeste planten toch, zoals oncos) dat er luchtcirculatie blijft bestaan m.a.w. de "zijkanten" moeten open blijven.
. De voorouders van de plant zijn afkomstig van oost Turkije.
. Oncos behoren tot de baardirissen en hebben dan ook een overeenkomstige wortelstok of rhizoom (zie foto)

(Kris)
. Pas gedeelde oncos zijn zeer gevoelig voor bacterierot gedurende enkele weken na het scheuren en herplanten; de infectie verschijnt soms bij het minste vocht zoals een periode van hoge luchtvochtigheid. Het delen gebeurt meestal in de nazomer.
. Goed ingegroeide pollen van oncos hebben overjarige wortels tot 40 cm diep in de grond waar ze op zoek gaan naar wat vocht tijdens de heetste maanden. Het is dan ook niet verwonderlijk dat bij het opgraven en delen van de pollen de plant er onder lijdt; het kan een paar jaar duren voor ze er zich volledig van hersteld heeft. Let erop dat je de rhizoom horizontaal plant.
. Het grootste gevaar komt, zoals voor vele planten, van virusinfecties. Onderzoek de planten daarom regelmatig en voorkom of verwijder zo snel mogelijk bladluizen.



Da's genoteerd, Freddy, merci. Ik neem aan dat het rhizoom ook half boven de grond mag komen zoals bij de andere baardirissen?
Lichtervelde, West-Vlaanderen

Hendrik Van Bogaert

  • Rotsplantfanaat
  • Volwaardig poster
  • ***
  • Berichten: 309
  • Geslacht: Man
Re:Iris
« Reactie #12 Gepost op: 11 november 2010, 08:42:33 »
Alles wat Freddy schrijft is heel juist.
Iris iberica ssp.elegantissima is voor ons klimaat de meest geschikte; het gebeurt niet vaak dat de mooiste onco aan ons te beurt valt.
Het valt me op dat de meeste kwekers (Zuid-Europa, Spanje, Californië, ..) heel veel last hebben om die plant te kunnen houden; het is daar gewoon te warm en te droog blijkbaar...
Met uitzondering van de laaglandspecies (Israel) en de echt zuidelijke soorten schijnt het toch dat de meeste soorten vrij goed winterhard zijn; dit geldt zeker voor de Turkse soorten (sari, iberica, sprengeri, paradoxa) en andere noordoostelijke soorten (meda, acutiloba, ...).

Wat de noordelijker, meer "kweekbare" soorten betreft: het enige probleem is "vocht" op het verkeerde moment, en dat geldt zeker voor ons land.
In hun oorsprongsgebieden is het droog vanaf mei tot oktober/november; door de herfstregens beginnen ze blad te vormen, maar overwinteren opnieuw relatief droog onder een sneeuwtapijt.
Veel soorten zitten dus onder de sneeuw 's winters; vergeet immers niet dat ze vrij hoog groeien (1500 m en meer!), ook in Jordanië (petrana) en Syrië (auranitica, damascena, ...).
Hoe raar het ook klinkt, ze houden ook niet van een te warme grond tijdens hun vegatatieve groei; dus bij potcultuur de potten inbedden.
De soorten die ik in het wild gezien heb groeiden praktisch allemaal in kruidige graslanden; kijk maar eens naar de foto in bijlage.
Volgens mij zijn het dus grotendeels bergweideplanten, met een duidelijke voorkeur voor een continentaal klimaat (hete, droge zomers, sneeuw in de winter).

De bodem is meestal kalkrijk en lemig. De mooiste planten die ik ooit zag groeiden langs en op een eilandje in een stroom op een rijke, alluviale leemgrond (zie foto).
Ik vertel dit maar om te zeggen dat onco's "eten" en "vocht" nodig hebben op het moment van hun groei.
Door hun gevoeligheid voor veel vocht, kweken wij ze nogal zeer goed gedraineerd en dit betekent meestal ook nogal arm en licht, waardoor de planten zowel in pot als in volle grond weinig aangroeien.
Tijdens en na de bloei worden de nieuwe scheuten voor het volgende jaar aangelegd en gevormd; bemesten met tomatenmeststof (N:P:K = 1:1:2, dus niet te rijk aan stikstof) is dan echt nodig.

Bij een Franse vriend heb ik potonco's gezien, die groeiden in pure leem met kalksplit; de planten kregen geen spat water vanaf 1/2 juni en bleven tot in september in blad staan, zonder te verwelken (het was wel een diepe, plastieken pot!). Onbegrijpelijk dat de planten in zo'n droog betonmengsel groeiden...
Dit jaar heb ik dan ook mijn leemfractie in mijn grondmengsel gevoelig verhoogd; de onco's reageren daar bijzonder goed op (steviger, korter, voller, ...), maar men moet natuurlijk heel voorzichtig zijn met water geven (daarom geef ik nu water rond de stenen pot); leem houdt ook beter vocht op, waardoor water geven tijdens de winter eigenlijk (bijna) niet nodig is ....
Vergeet niet dat onco's humus haten! Gebruik dan ook zo weinig mogelijk potgrond.

De beste manier om onco's te kweken is en blijft waarschijnlijk een bloembollenbak, maar later daar meer over (mijn experiment is pas gestart....het lijkt succesvol, maar ik wil eerst de winter laten passeren).
Voor mensen die zich meer willen verdiepen in deze erg zeldzame, fantastisch mooie planten:
de Britisch Irish Society heeft in mei 2009 een "Oncocyclus Special" uitgegeven, een boekje van een 90 blz; eigenlijk een samenraapsel van de betere artikels over onco's; er bestaat nl. geen enkel gespecialiseerd boek over dit geslacht. Goedkoop en bijzonder leerrijk! Kijk op "loebooks" of stuur een mail naar de editor Tim Loe: loe@loebooks.co.uk 

Hendrik
 


 


Hendrik Van Bogaert

  • Rotsplantfanaat
  • Volwaardig poster
  • ***
  • Berichten: 309
  • Geslacht: Man
Re:Iris
« Reactie #13 Gepost op: 11 november 2010, 08:46:07 »
Oeps! Een foutje: hierbij een opname van het "grasland", waarin ze groeien.
'k heb mezelf er maar bijgezet om 't decor op te vullen...
Rik

Wim Boens

  • Rotsplantfanaat
  • Superposter
  • ******
  • Berichten: 8872
  • Geslacht: Man
    • Vlaamse Rotsplanten Vereniging
Re:Iris
« Reactie #14 Gepost op: 11 november 2010, 10:06:42 »
Ik heb sinds twee jaar Iris sari (samen met enkele Juno's) in een verhoogde zandbak (40 cm zand boven op de gewone grond) buiten staan, hij staat rechtstreeks in het zand geplant.
Deze bak dek ik af vanaf 15 juni tot 15 september. De rest van het jaar wordt deze bak onbedekt gelaten. Ik bemest deze wel twee maal per jaar met vinasse en één maal met beendermeel. Deze bak droogt dus wel volledig uit in de zomer maar ik heb gemerkt dat Iris sari immens gegroeid is deze zomer (terwijl hij kurkdroog stond).
Vreemd genoeg heeft hij vorig jaar wel bloemknoppen gevormd maar niet gebloeid. Als hij dit jaar hetzelfde doet zal ik iets moeten veranderen aan de groei-omstandigheden.
Dit jaar heb ik ook Iris iberica ssp. lycotis en Iris acutiloba op hetzelfde systeem geprobeerd, volgend jaar zal ik weten of dit lukt.

Eerlijkheidshalve moet ik wel zeggen dat ik dat systeem bijna letterlijk gekopieerd heb van John Lonsdale.

Rik, dat lijkt me een heel interessant boekje, ik ga het zeker bestellen. Ben ook wel geïnteresseerd in jouw experiment...